مشق ما شماره دوم

فقر آموزشی اصطلاح جدیدی در میان پژوهشگران و سیاست گذاران ایران است. در آمارنامه های رسمی مانند سالنامه آماری مرکز آمار ایران یا وزارت آموزش و پرورش هنوز این اصطلاح تعریف نشده است. جالب است وقتی در گوگل ترند عبارت فقر آموزشی را جستجو می کنیم نوشته می شود عبارتی جدید است و مقایسه این عبارت در روند زمانی وجود ندارد. از همین رو به نظر می رسد باید تعریف روشنی از این اصطلاح ارائه شود. براستی منظور از فقر اموزشی چیست و چگونه می توان آن را اندازه گیری کرد؟ اولین مصداقی که به ذهن متبادر می شود عدم حضور دانش آموز در مدرسه است. کودکانی که از درس خواندن محروم و خارج از مدرسه هستند مصداق بارز فقر اموزشی هستند. اما ایا تنها این دسته از کودکان از نظر اموزشی فقیر محسوب می شوند؟ گزارش یونیسف تحت عنوان وضعیت فقر یادگیری در جهان (The State of Global Learning Poverty) که در سال 2022 منتشر شده است فقر آموزشی را به دو گروه تقسیم می کند. نخست همان محرومیت از مدرسه school Deprived و دوم محروم از یادگیری Learning Deprived . منظور از محروم از یادگیری دانش آموزانی هستند که در مدرسه حضور دارند اما سطح دانش و مهارت آنها مطابق با سطح پایه تحصیلی آنها نیست. فقر یادگیری یا همان فقر آموزشی Learning Poverty حاصل جمع کودکان بازمانده از تحصیل و کودکانی است که در مدرسه هستند اما دچار ضعف تحصیلی می باشند. در شکل زیر با ذکر یک مثال فرضی این مفاهیم روشن شده است. به طور مثال اگر تعداد دانش آموزان 10 نفر باشد و دو نفر بازمانده از تحصیل داشته باشیم و دانش آموزانی که دچار ضعف تحصیلی هستند 2 نفر باشند. فقر یادگیری 4 نفر یا 40 درصد خواهد بود.