کرونا و فقر آموزشی

گزارش «وضعیت فقر یادگیری در جهان» که در ژوئن 2022 توسط سازمان یونیسف و با همکاری چند سازمان بین المللی همکار از جمله بانک جهانی و یونسکو منتشر شده ، به توصیف وضعیت فقر آموزشی  پرداختند. مطابق با این گزارش، حتی پیش از بحران کووید– 19  جهان با بحران جدی یادگیری مواجه بوده، نرخ فقر یادگیری نسبت کودکانی را که تا سن 10 سالگی قادر به خواندن یک متن ساده همراه با درک مطلب آن نیستند را اندازه گیری می کردند و از هر 10 کودک در کشورهای با درآمد کم و متوسط، 6 کودک از فقر یادگیری رنج می برد. یعنی قادر به خواندن و درک یک متن ساده نبودند. تعطیلی مدارس به دلیل همه گیری کووید، این بحران را عمیق تر کرده است. در دوره کرونا فقر یادگیری در کشورهای با درآمد میانه و پایین به سرعت تا 70 درصد افزایش یافت و نابرابری در آموزش تشدید شد. اگر دولت ها مداخله فعالی برای مقابله با مشکلات پیش آمده در دوران همه گیری کووید انجام ندهند، با یک فاجعه یادگیری روبه رو خواهیم بود.

پژوهش ها در زمینه فقر یادگیری در آمریکای لاتین و دریای کارائیب نشان می دهند که بین سال های 2013 و 2019 نابرابری یادگیری برای دانش آموزان کلاس ششم در ریاضی 38 درصد و روخوانی 49 درصد افزایش یافته است.  پس از بحران کووید  دانش آموزانی که قبلا دچار نابرابری و تبعیض بودند، بیشتر تحت تاثیر بحران کرونا قرار گرفتند. بسته شدن مدارس، در کنار عواملی نظیر جغرافیا، جنسیت، سن/پایه تحصیلی، وضعیت اجتماعی-اقتصادی،  و موارد دیگر، منجر به نابرابری عمیق یا تشدید نابرابری و بی اثر بودن یادگیری غیرحضوری گردید.  درسال2015 برآورد فقر یادگیری جهانی ، 53 درصد بود. به عبارت دیگر، بیش از نیمی از کودکان 10 ساله در کشورهای با درآمد کم و متوسط، حتی از کمترین مهارت خواندن (که لازمه یادگیری های بعدیشان بود) بی بهره بودند. نشانه های بهبود پیش از سال 2015 دیده  شد به طوریکه بین سال های 2000 و 2015 فقر یادگیری جهانی از 61 به 53 درصد کاهش یافته بود. داده های جدیدی که در اولین گزارش فقر یادگیری توسط یونسکو و بانک جهانی در سال 2019  منتشر شد، نشان می دهند که متاسفانه نرخ فقر یادگیری جهانی در سال 2019 ،حتی بیشتر از آن چیزی بود که قبلاً تصور می شد: 57 درصد از کودکان در کشورهای با درآمد کم و متوسط، در فقر یادگیری بسر می بردند. بنا بر برآوردهای فقر یادگیری برای سال 2019 از هر 10 کودک در کشورهای کم درآمد، 9 کودک در فقر یادگیری باقی مانده اند.

در کشورهای با درآمد کم و متوسط پس از بازگشایی مدارس، بازگشت به شیوه معمول نمی تواند هدف مورد نظر نظام های آموزشی باشد.  این نظام ها برای تامین آینده کودکان و به طور کلی جوامع شان، نه تنها باید یادگیریِ از دست رفته را جبران کنند، بلکه باید برای پایان دادن به بحران یادگیری، بر سرعت یادگیری بیافزایند. شبیه سازی ها تخمین می زنند که در طول تعطیلی مدارس، کودکان در کشورهای با درآمد پایین و متوسط، به طور میانگین تنها 5 تا 20 درصد از آنچه را که معمولاً در مدارس می آموزند، را یاد گرفته اند. بر اساس آخرین شبیه سازی ها، انتظار می رود نرخ فقر یادگیری جهانی در میان کشورهای با درآمد پایین و متوسط، بر اساس داده های به دست آمده تا فوریه 2022 ،به 70 درصد افزایش یافته یابد. در مقایسه با نرخ 57 درصدی سال 2019 این بدان معنا است که تمام دستاوردهایی که کشورهای با درآمد پایین و متوسط از سال 2000 در زمینه کاهش فقر یادگیری ثبت کرده اند، از بین رفته است.

اگر اقدامی انجام نشود، نسل فعلی دانش آموزان با ریسک از دست دادن 21 تریلیون دلار از درآمد در طول زندگی شان مواجه می شوند. این رقم معادل 16 درصد از GDP فعلی جهان است.  نامتوازن بودن این اثر: در کشورهای با درآمدهای پایین و متوسط دانش آموزان ممکن است 11 تریلیون دلار از درآمدهایشان را در طول دوره زندگی از دست دهند. کسانی که پیش زمینه های اقتصادی و اجتماعی پایین تری داشتند یا از گروه های محروم و به حاشیه رانده بودند، دچار آسیب های یادگیری بیشتری شدند. در کشورهای با درآمد پایین و متوسط، فرد عادی در سن مدرسه ممکن است شاهد کاهش 975 دلاری در درآمد سالانه خود باشد.

مستند ساختن اثرات این بحران به برجسته ساختن مشکل و تبدیل آن به اولویت سیاسی در بالاترین سطوح حکومتی کمک می کند اما کافی نیست.. نیازمند ائتلاف های ملی گسترده تر برای بازیابی و شتاب دادن به یادگیری هستیم. این ائتلاف ها خانواده ها، معلمان، جامعه مدنی، اجتماع کسب وکار و دیگر وزارت خانه ها را دربرمی گیرد. تعهد ملی به آموزش مستلزم این است که تمامی کنش گران در طراحی و پیاده سازی اصلاحاتی با هدف بهبود آموزش و رفاه کودکان و جوانان همراستا شوند و نه با مواضع و منافع احزاب سیاسی، منافع تامین کنندگان امکانات، فروشندگان خصوصی خدمات آموزشی یا هرگونه ذینفع در حوزه آموزش بلکه تنها دغدغه باید منافع دانش آموزان باشد.